KADIN GAZETECİ OLMAK!
Sevgili okuyucularım;
Dünyanın bazı ülkelerinde, kamuoyu tarafından yapılan araştırmalarda, haber yaptıkları ve olaylar halkın haber alma hakkını kullandıkları için aylarca tutuklu olduğu bilinen gazeteciler mevcuttur. Halktan ve olaylardan haber alma hakkını kullanmanın, bu yönde çaba göstermenin bir suç olarak gösterildiği Ülkelerdeki, Cezaevlerinde sayıları hayli yüksek tutuklu gazeteciler olduğu görülmektedir.
Düşüncelerini ifade etmeye çalıştıkları, ellerinde kalemden omuzlarında kamare fotoğraf makinelerinin asılı olmasından başka hiç bir şey bulundurmadıkları görülen gazetecilerin özgür olması gerekirken, düşüncelerini de rahatça ifade edebilmelidirler. Toplum her şeyden haberdar olsun diye mesleki sevdaları ile, savaş muhabirliği ve gazetecilik yapmaktadırlar. Elbette her devletin kırmızı çizgileri olur. Devlet aleyhinde bölücülük, yalan ve teröre dayalı haberler yapmakta gazetecilikle eşleştirilemez.
Dünyada kadın gazetecilerin azda olsa mesleki kuruluşları mevcuttur. Coalition for Women in Journalism, 2017 yılında Kadın Gazeteciler birliği resmi olarak New York ve Avustralya merkezli kurulan bir kadın gazeteciler ağını oluşturdular. Türkiye’de de Nisan 2019 tarihinde faaliyete geçen Coalition for Women in Journalism özellikle Güney Asya ve Latin Amerika’da faaliyet yürütüyor. Yaklaşık 5 yüz kadar kadın gazeteci üyesi olan bu platform Hindistan, Pakistan, Meksika, Avustralya, New York, Türkiye ve Afganistan’da örgütlü. Ayrıca Almanya ve Fransa ile irtibat büroları oluşturarak çalışma halindedir. Coalition for Women in Journalism kurucusu Kiran Nazish dünyada kadın gazetecilerin yaşadıkları zorluklar bu platformun var oluşunu sağladı. Yüzde 60-70’lere varan oranda şiddet görüyorlar, tacize uğruyorlar, kadın gazeteciler Meksika’da direktör, editör veya iş arkadaşları tarafından şiddete uğrarken, Afganistan ya da Hindistan’da halk tarafından da şiddete uğrayabiliyor. Kadın gazeteciler genelde politikacı, militarist sistem üzerinden, topluma yani herkes tarafından hedef gösteriliyor. Aynı şekilde tacize uğrayan grubun tepkileri de farklılaşıyor. Meksika’da çok ciddi ve hızlı bir şekilde bir araya geliyor ve birbirlerine sahip çıkıyorlar Afganistan’da bazı kadınlar sahip çıkmaya çalışıyor fakat Hindistan’da bu yok. Kadın gazetecilerin bir araya gelip, birbirlerine kenetlenip, birbirlerine sahip çıkmaları çok önemli diyor.
Bütün bu olaylara bakıldığında; Bu gün, Afganistan’da kadın gazeteci olmak daha zordur. Kadın gazetecilerin yüzde 80’inden fazlasının işinden men edildiğini görmekteyiz.
Yeni kamuoyu yoklamaları, İslamcı Taliban’ın Ağustos ortasında ülkenin kontrolünü ele almasından bu yana Afganistan’daki medya kuruluşlarının en az yüzde 40’ının ortadan kaybolduğunu, kadın gazetecilerin ise yüzde 80’inden fazlasının işini kaybettiğini gösteriyor.
Afganistan Bağımsız Gazeteciler Derneği (AIJA) ile birlikte Gazeteciler Örgütü (RSF) yerel bir ortağı, Afgan soruşturmalarının bulgularını bir zamanlar gelişen ve canlı ulusal medyasına yayınladı. Soruşturmalara ilişkin bulgular, Taliban’ın iktidarı ele geçirip ve o günden bu güne kadar başkent Kabil ve ülkenin geri kalanındaki gazeteciler için ortamın “son derece gergin” olduğunu açıkladı..
Afganistan’da kayıtlı 543 medya kuruluşu arasından sadece 312’si Kasım ayı sonunda faaliyet gösterdiği belirlenmiştir. Taliban’ın Afganistan’ın başkenti Kabil’in kontrolünü ele geçirdikten sonra 15 Ağustos’tan bu güne kadar 6 bin 400’den fazla gazeteci ve medya çalışanı işini kaybettiği görülmüştür.
Bu işinden olanların başını Kadınlar luşturmaktadır. Sokak giysileri yüzünden daha ciddi şekilde etkilendikleri görülmektedir. Taliban’ın gelişinden bu yana her 5 kadından dördü (%84) işsiz. Her erkeğin 1’i (%52) işini kaybettiği izlenmektedir.
Genel olarak, Afganistan’ın 34 bölgesinin 15’inde kadın gazeteci bulunmuyor. Jouzcan’ın Kuzey Bölgesi’ndeki 19 medya kuruluşunda 112 kadın istihdamı mevcuttu. Şu anda faaliyet gösteren 112 medya kuruluşun hiçbir yerinde çalışan bir kadın yok.
Ağustos ayı başında başkent Kabil’de 1100 kadın erkek gazeteci ve medya çalışanından sadece 320’si şu anda çalışıyor ve bu da %73’lük bir düşüş anlamına geliyor.
Ağustos ayından bu yana yüzlerce gazeteci Taliban baskısı korkusuyla veya Taliban yönetimi altındaki mesleki faaliyetlerinde sorun yaşama korkusuyla Afganistan’ı terk etmiş oldu.
Bir ülkede taciz ve şiddet korkusu yaşayan Kadın gazetecileri düşünün, diğer bir ülkede cinsel ayrımcılığın kurbanı oluyor.
Mustafa Kemal Atatürk’ün “Fikri hür, irfanı hür” deyimi ile, kadın gazetecileri düşünün. Ayağı prangalı köle kadılar gibi, “Kalemleri Prangali Gazeteci Kadın olmak” eş değer sayılır.
Sağlıklı Yaşayın Sağlıcakla kalın.